Ewidencja sprzedaży środka trwałego

Sprzedaliśmy maszynę produkcyjną, która stanowiła nasz środek trwały. Maszyna ta była całkowicie umorzona. Na jakim koncie powinniśmy ująć w księgach rachunkowych przychód z tej sprzedaży, a na jakim koszty transportu sprzedanego środka trwałego? Czy w związku ze sprzedażą maszyny jej wartość początkową należy odnieść w koszty i wyksięgować amortyzację z konta kosztów rodzajowych?

W ewidencji księgowej przychody i koszty, które są związane ze zbyciem środków trwałych, są traktowane jako pośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki. W związku z tym ich wartość odnosi się odpowiednio do pozostałych przychodów lub kosztów operacyjnych. Wynika to z art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. b) ustawy o rachunkowości.

Przychód, jaki Czytelnicy uzyskali ze sprzedaży maszyny produkcyjnej stanowiącej środek trwały, powinni zatem zaewidencjonować w księgach rachunkowych na koncie 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne". Fakturę potwierdzającą tę sprzedaż mogą ująć zapisem:

a) wartość przychodu netto

- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne",

b) VAT należny (o ile wystąpi)

- Ma konto 22-1 "Rozrachunki z tytułu VAT należnego",

c) należność ogółem

- Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Konto imienne kontrahenta).

Wartość sprzedanego środka trwałego należy wyksięgować z ewidencji bilansowej pod datą wydania go kupującemu. W praktyce dokonuje się tego na podstawie dowodu LT. Jeżeli sprzedaż dotyczy całkowicie zamortyzowanego środka trwałego, to operacja wyksięgowania go może przebiegać zapisem:

- Wn konto 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych",

- Ma konto 01 "Środki trwałe".

Ważne jest, że jeśli z ewidencji bilansowej wyksięgowywany jest środek trwały w związku z np. jego sprzedażą, to nie przeprowadza się korekty odpisów amortyzacyjnych dokonanych od tego środka trwałego. Gdy taki składnik majątku jest w 100% umorzony, to nie powstanie koszt związany z jego rozchodem. Wartość początkowa tego składnika została bowiem już wcześniej zaliczona do kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne, np. ujmowane na koncie 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Amortyzacja). Jeśli jednak zbywany jest środek trwały, który nie jest całkowicie umorzony, to jego wartość netto (tj. wartość nieumorzoną) należałoby odnieść do pozostałych kosztów operacyjnych i zaewidencjonować na koncie 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne". Na koncie tym księguje się również koszty związane ze zbyciem środka trwałego, np. koszty jego transportu do odbiorcy.