Sprzedaż środka trwałego, którego wartość nie była w pełni zamortyzowana

Jednostka sprzedała środek trwały, którego wartość nie była w pełni zamortyzowana. Jak zaprezentować tę transakcję w rachunku przepływów pieniężnych sporządzanym metodą pośrednią?

Wpływy ze sprzedaży środków trwałych wykazuje się w działalności inwestycyjnej. Jeżeli jednostka sporządza rachunek przepływów pieniężnych metodą pośrednią, to dodatkowo w części dotyczącej działalności operacyjnej koryguje wynik finansowy netto o kwotę zysku lub straty z tytułu sprzedaży środka trwałego.

Wpływy ze sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych, bez podatku od towarów i usług, zalicza się do przepływów działalności inwestycyjnej (por. pkt 8.6 KSR nr 1). Ponadto KSR nr 1 w pkt 8.4 wskazuje, iż wynik ze sprzedaży środka trwałego jest uwzględniany w wyniku finansowym netto, dlatego też podlega on korekcie w części dotyczącej działalności operacyjnej. Wynik na sprzedaży składników działalności inwestycyjnej ujmuje się w pozycji A.II.4. "Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej", przy czym zysk wykazuje się ze znakiem minus, a stratę ze znakiem plus. Z kolei pozycja A.II.7. "Zmiana stanu należności", jak wyjaśnia KSR nr 1, odpowiada zmianie stanu należności wykazanych w pozycjach A.III i B.II aktywów bilansu. Wzrost należności wykazuje się ze znakiem minus, a zmniejszenie ze znakiem plus. W pozycji A.II.7 nie uwzględnia się zmiany stanu należności dotyczących działalności inwestycyjnej, w tym z tytułu sprzedaży środków trwałych.

Warto zwrócić uwagę na problem ujęcia VAT w rachunku przepływów pieniężnych. Rozwiązaniem sugerowanym przez KSR nr 1 jest przypisanie operacji związanych z tym podatkiem do działalności operacyjnej. W metodzie pośredniej pomaga to osiągnąć neutralność tego podatku, bowiem bilansowa wartość należności i zobowiązań zawierająca VAT jest wzajemnie kompensowana. Wynika to z faktu, że VAT zawarty w wartości należności bądź zobowiązania w momencie zakupu jest drugostronnie ujęty jako VAT należny lub naliczony.

Przykład

I. Założenia:

Jednostka w październiku 2021 r. sprzedała środek trwały, którego wartość początkowa wynosiła: 100.000 zł, a dotychczasowe umorzenie: 85.000 zł. Cena sprzedaży tego składnika majątku wynosiła: 20.000 zł, plus VAT: 4.600 zł. Na rachunek jednostki wpłynęła kwota: 24.600 zł.
Rachunek przepływów pieniężnych jednostka sporządza metodą pośrednią.
Zysk ze sprzedaży środka trwałego wyniósł: 20.000 zł - 15.000 zł = 5.000 zł.

II. Fragment rachunku przepływów pieniężnych (metoda pośrednia):

Pozycja	Wyszczególnienie	Dane za 2021 r. (w złotych)
A.	Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I.	Zysk (strata) netto	5.000
II.	Korekty razem	400
4.	Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej	- 5.000
8.	Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów	4.600
III.	Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I +/ - II)	4.600
B.	Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I.	Wpływy	20.000
1.	Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	20.000
II.	Wydatki	0
III.	Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I - II)	20.000