Stoisko targowe zakwalifikowane do środków trwałych i objęte odpisami amortyzacyjnymi

Nasza jednostka zakupiła stoisko wystawiennicze, które będzie wykorzystywane podczas targów branżowych przez okres dłuższy niż rok. Cena nabycia tego stanowiska wynosiła 50.000 zł. Czy stoisko targowe możemy zakwalifikować do środków trwałych i amortyzować? Czy w miesiącach, w których targi się nie odbywają nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych?

Jeżeli składnik majątku spełnia warunki do uznania go za środek trwały, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości, to może zostać zakwalifikowany do środków trwałych. Podlegać wówczas będzie odpisom amortyzacyjnym. W myśl przepisów ustawy o rachunkowości odpisów amortyzacyjnych dokonuje się przez cały rok obrotowy, nawet jeśli środek trwały jest używany przez jednostkę tylko przez niektóre miesiące w roku.

Środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności nieruchomości, w tym np. grunty i budynki, maszyny, urządzenia i środki transportu i inne rzeczy (por. art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości). Z pytania wynika, że stoisko targowe będzie wykorzystywane przez jednostkę dłużej niż rok. Jeżeli dodatkowo jest kompletne i zdatne do użytku, to jednostka może zaliczyć je do środków trwałych i ująć w wartości początkowej na koncie 01 "Środki trwałe" (w analityce: Stoisko targowe).

Na mocy art. 32 ust. 1 oraz art. 31 ust. 2 ustawy o rachunkowości, odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a jej zakończenie, nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub przeznaczenia go np. do likwidacji, czy sprzedaży. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w celu uwzględnienia utraty wartości środków trwałych na skutek ich używania lub upływu czasu. Przepisy ustawy o rachunkowości nie zakładają zatem możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych tylko w okresach wykorzystywania środka trwałego. Pomimo że stoisko targowe będzie wykorzystywane przez jednostkę tylko przez niektóre miesiące w roku, odpisów amortyzacyjnych dla celów bilansowych dokonuje się przez cały rok obrotowy.

Warto dodać, że KSR nr 11 zaleca dla środków trwałych podlegających sezonowemu wykorzystaniu stosowanie metody amortyzacji naturalnej. Sezonowość dotyczy tych obiektów środków trwałych, które podlegają sezonowemu wykorzystaniu, a nie ogółu środków trwałych jednostki (por. pkt 8.25 KSR nr 11). Metoda naturalna polega na odpisywaniu podlegającej amortyzacji wartości środka trwałego proporcjonalnie do wykorzystania jego potencjału użytkowego. Warunki stosowania tej metody to ustalenie łącznego potencjału użytkowego środka trwałego i jednostki jego miary oraz wiarygodny pomiar wykorzystania potencjału w danym okresie (np. miesiącu) za pomocą przyjętej jednostki miary. Metoda naturalna umożliwia najdokładniejsze odzwierciedlenie zużywania się potencjału ekonomicznego danego środka trwałego - głównie maszyn, urządzeń i środków transportu. Pozwala również na bezpośrednie odzwierciedlenie skutków czasowego wyłączenia środka trwałego z użytkowania m.in. na skutek jego wykorzystania tylko w okresie sezonu (por. pkt 8.13 KSR nr 11).

Warto pamiętać, że z przepisów podatkowych wynika wprost, że od używanych sezonowo środków trwałych odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w okresie ich wykorzystywania (por. art. 16h ust. 1 pkt 3 updop oraz art. 22h ust. 1 pkt 3 updof). W takim przypadku wysokość odpisu miesięcznego ustala się przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie albo przez 12 miesięcy w roku. Jeżeli jednak stoisko ze względu na kalendarz targów oraz wystaw musi być przygotowane do wykorzystania w każdym momencie, co nie jest równoznaczne z korzystaniem z niego w każdym miesiącu, wówczas jego amortyzacja naliczana będzie przez cały rok podatkowy.