Gazeta Podatkowa nr 76 (1117) z dnia 22.09.2014

Jak można przyspieszyć amortyzację?

Środki trwałe amortyzuje się stosując stawki amortyzacyjne określone w Wykazie stawek amortyzacyjnych. Jednak, po spełnieniu warunków przewidzianych w ustawach o podatku dochodowym, podatnik może stawki te podwyższać o współczynniki, zastosować indywidualne stawki amortyzacyjne, jednorazową amortyzację lub ustalać odpisy amortyzacyjne według metody degresywnej. Każde z tych działań spowoduje, że środek trwały zostanie zamortyzowany znacznie szybciej.

Stosowanie współczynników

Podatnicy mogą przyspieszyć amortyzację środków trwałych m.in. w ten sposób, że podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych stawki podwyższą o współczynniki określone w art. 22i ust. 2 ustawy o pdof i art. 16i ust. 2 ustawy o pdop. Dla poszczególnych środków trwałych współczynniki te nie mogą być wyższe niż 1,2, 1,4 i 2,0.

W celu zastosowania podwyższonej stawki amortyzacyjnej, mnoży się stawkę podstawową przez odpowiedni współczynnik. W sytuacji gdy środek trwały jednocześnie jest np. używany bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych oraz poddany szybkiemu postępowi technicznemu, można zastosować jeden wybrany współczynnik.

Współczynnik zastosowany przez podatnika nie musi odpowiadać maksymalnej wysokości określonej w przepisach.

Indywidualna stawka

Kolejnym sposobem na szybsze rozliczenie w kosztach podatkowych zakupu środka trwałego jest zastosowanie indywidualnej stawki amortyzacyjnej. Stawkę tę można stosować dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji środków trwałych u danego podatnika. Podatnik sam ustala wysokość indywidualnej stawki amortyzacyjnej, pamiętając jednak, że okres amortyzacji poszczególnych rodzajów środków trwałych nie może być krótszy niż wymieniony w art. 22j ust. 1 ustawy o pdof i art. 16j ust. 1 ustawy o pdop. Przykładowo, dla środków transportu minimalny okres amortyzacji wynosi 30 miesięcy, a zatem indywidualna roczna stawka amortyzacyjna nie może przekroczyć 40% (100% : 2,5 roku).

Środki trwałe zaliczone do grupy 3-6 i 8 KŚT oraz środki transportu uznaje się za używane, gdy podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 6 miesięcy. Ulepszone są one natomiast, jeżeli wydatki na ich ulepszenie poniesione przed wprowadzeniem tych środków trwałych do ewidencji, stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej.

Z kolei budynki i budowle wymienione w art. 22j ust. 1 pkt 3 ustawy o pdof i art. 16j ust. 1 pkt 3 ustawy o pdop są:

• używane - gdy podatnik wykaże, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 60 miesięcy,
   
• ulepszone - gdy podatnik przed wprowadzeniem ich do ewidencji poniósł wydatki na ich ulepszenie w kwocie stanowiącej co najmniej 30% wartości początkowej.

Amortyzacja jednorazowa

Z przyspieszonego rozliczenia zakupu środka trwałego w postaci jednorazowej amortyzacji mogą skorzystać podatnicy, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej (w roku jej rozpoczęcia) oraz mali podatnicy, tj. w 2014 r. podatnicy, u których w 2013 r. wartość przychodu ze sprzedaży, wraz z kwotą należnego VAT, nie przekroczyła 5.068.000 zł (art. 22k ust. 7-13 ustawy o pdof i art. 16k ust. 7-13 ustawy o pdop). W ten sposób amortyzowane mogą być środki trwałe zaliczone do grupy 3-8 KŚT, z wyłączeniem samochodów osobowych. Jednorazowa amortyzacja jest limitowana i w 2014 r. nie może przekroczyć równowartości kwoty 50.000 euro, tj. 211.000 zł. Ponadto można ją zastosować tylko w roku podatkowym, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych.

Jednorazowego odpisu dokonuje się nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych.

Metoda degresywna

Wybór metody degresywnej również umożliwia szybsze zamortyzowanie środka trwałego. Metodą tą można amortyzować maszyny i urządzenia zaliczone do grupy 3-6 i 8 KŚT oraz środki transportu, za wyjątkiem samochodów osobowych.

Amortyzacja metodą degresywną polega na tym, że odpisów dokonuje się stosując stawkę z Wykazu podwyższoną o współczynnik nie wyższy niż 2,0 - w pierwszym roku podatkowym od wartości początkowej, a w następnych latach podatkowych od wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej na początek kolejnych lat używania środka trwałego. Począwszy od roku podatkowego, w którym roczna kwota amortyzacji ustalona według metody degresywnej miałaby być niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody liniowej, dalszych odpisów amortyzacyjnych dokonuje się przy zastosowaniu metody liniowej.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)

Ustawa z dnia 15.02.1992 r. o pdop (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.)