Zakup mebli wolnostojących do budynku nieprzyjętego do używania

Do nowo wybudowanego budynku biurowego zakupiliśmy meble wolnostojące. Jak w księgach rachunkowych ująć taki wydatek, jeśli budynek biurowy nie został jeszcze przyjęty do używania? Czy koszt zakupu takich mebli może zwiększyć wartość budynku?

Wydatki na zakup mebli wolnostojących nie zwiększają wartości początkowej budynku biurowego. Składniki wyposażenia niewbudowane na stałe, w tym meble wolnostojące, stanowią odrębne środki trwałe podlegające amortyzacji jako pojedyncze lub zbiorcze obiekty inwentarzowe. Wartość początkową budynku zwiększają natomiast wydatki na zakup mebli wbudowanych na stałe w konstrukcję budynku, który stanowi środek trwały jednostki. Jednostka, o której mowa w pytaniu, może wydatki na zakup mebli ujmować wstępnie, do momentu przyjęcia budynku do używania, na koncie 08 "Środki trwałe w budowie".

Meble wolnostojące to meble niewbudowane na stałe w konstrukcję budynku. Z objaśnień szczegółowych do grupy 1 KŚT "Budynki i lokale oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego" wynika, że do wyposażenia budynku zalicza się wszystkie instalacje wbudowane w konstrukcje budynku na stałe, np. instalacje sanitarne, elektryczne, sygnalizacyjne, komputerowe, telekomunikacyjne, przeciwpożarowe oraz normalne wyposażenie budynku, np. wbudowane meble. Jeśli zatem meble, o których mowa w pytaniu, nie zostały na stałe wbudowane w konstrukcję budynku, to nie stanowią one wyposażenia budynku tylko wyposażenie danych pomieszczeń budynku. Zatem wydatki na ich nabycie nie zwiększają wartości początkowej tego budynku. Takie meble mogą stanowić odrębne środki trwałe (jeśli spełniają warunki określone w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości) i podlegać amortyzacji jako pojedyncze lub zbiorcze obiekty inwentarzowe (zestawy mebli).

Klasyfikacja Środków Trwałych
dostępna jest w serwisie
www.klasyfikacje.gofin.pl

Z pkt 5.5 Krajowego Standardu Rachunkowości nr 11 "Środki trwałe" (KSR nr 11) wynika, że obiekt inwentarzowy (podstawowa jednostka ewidencji środków trwałych) może stanowić:

pojedynczy obiekt inwentarzowy, jakim jest indywidualny środek trwały,
zbiorczy obiekt inwentarzowy, w skład którego wchodzą dwa lub więcej środki trwałe; każdy z nich mógłby stanowić pojedynczy obiekt, ale ich połączenie jest uzasadnione względami wyjaśnionymi w pkt 5.8 KSR nr 11.

Zbiorczy obiekt inwentarzowy mogą tworzyć:

obiekty zespolone funkcjonalnie, w skład których mogą wchodzić środki trwałe różne co do rodzaju, ale pełniące swą funkcję łącznie,
obiekty zespolone rodzajowo, w skład których wchodzą środki trwałe identyczne lub podobne co do rodzaju (np. meble, liczniki energii elektrycznej, latarnie, wiaty komunikacyjne, pojemniki na śmieci).

Ponadto KSR nr 11 w pkt 5.10 podaje możliwość podziału mebli na przykładzie pokoi hotelowych. Meble te można podzielić na trzy grupy:

meble wbudowane, fizycznie trwale połączone z budynkiem (może mieć również miejsce trwałe - połączenie o charakterze prawnym),
meble wolnostojące, uniwersalne - stanowiące wyposażenie różnych pokoi,
meble wolnostojące składające się na komplet, stanowiące unikalne wyposażenie konkretnych apartamentów.

Meble wbudowane stanowią wraz z budynkiem pojedynczy obiekt inwentarzowy, co jest spójne z zapisami KŚT. Obiekt taki nie jest obiektem zbiorczym.

Natomiast meble wolnostojące, uniwersalne mogą tworzyć zbiorczy obiekt inwentarzowy w taki sposób, że:

wszystkie meble wchodzące w skład wyposażenia jednego pokoju hotelowego są traktowane jako pojedynczy obiekt inwentarzowy lub
wszystkie meble na wyposażeniu typowych pokojów hotelowych stanowią pojedynczy obiekt inwentarzowy lub
poszczególne rodzaje mebli (np. łóżka, krzesła, sofy, stoliki) stanowią pojedynczy obiekt inwentarzowy (przyjęcie takiego rozwiązania jest zasadne, gdy meble przenoszone są między pokojami).

Meble wolnostojące składające się na unikalny komplet mogą tworzyć pojedynczy obiekt inwentarzowy. Wszystkie meble wchodzące w skład pojedynczego obiektu inwentarzowego posiadają w takim przypadku ten sam numer inwentarzowy; mogą jednak mieć nadane własne podnumery inwentarzowe w ramach ewidencji pomocniczej.

Co więcej, z pkt 5.10 KSR nr 11 wynika, że jednostka nie może przyjąć do ewidencji środków trwałych wyposażenia obiektu hotelowego, tzw. pierwszego wyposażenia, jako zbiorczego obiektu ewidencji łącznie z budynkiem, ponieważ budynki i meble to składniki majątku wchodzące w skład różnych rodzajów KŚT, a ponadto budynek hotelowy ma istotną wartość.

Jednostka, o której mowa w pytaniu, może wstępnie ujmować wydatki na zakup mebli wolnostojących na koncie 08 "Środki trwałe w budowie". W momencie zakończenia budowy i przyjęcia budynku do używania, zgodnie z przyjętymi przez jednostkę w polityce rachunkowości zasadami, wydatki na zakup mebli, zgromadzone na koncie 08, jednostka może odpisać jednorazowo w ciężar kosztów lub ująć w ewidencji środków trwałych na koncie 01 "Środki trwałe", jako pojedyncze lub zbiorcze obiekty inwentarzowe. Następnie jednostka dokonuje jednorazowego odpisu amortyzacyjnego bądź stopniowych odpisów amortyzacyjnych, w zależności od tego, czy meble stanowią dla niej niskocenne składniki majątku, czy też nie.

Przypominamy, że na podstawie art. 32 ust. 6 ustawy o rachunkowości, dla środków trwałych o niskiej jednostkowej wartości początkowej można ustalać odpisy amortyzacyjne w sposób uproszczony, polegający na:

dokonywaniu zbiorczych odpisów dla grup środków trwałych zbliżonych rodzajem i przeznaczeniem lub
jednorazowym odpisaniu wartości tego rodzaju środków trwałych.

Przepisy ustawy o rachunkowości nie określają granicznej wartości jednostkowej, dla której rzeczowy składnik majątku może być uznany za środek trwały. Zatem każdy składnik majątku, nawet o niewielkiej wartości, spełniający warunki określone w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości, stanowi środek trwały. Powszechnie stosowana w praktyce przez jednostki wartość 10.000 zł, do wysokości której środek trwały uznaje się za obiekt o niewielkiej wartości, pochodzi z przepisów prawa podatkowego. Warto także pamiętać, że jednostki, korzystając z bilansowej zasady istotności wyrażonej w art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości, mogą - w przypadku niskocennych środków trwałych - przyjąć w swojej polityce rachunkowości także pewne uproszczenia. Jednostka może przykładowo:

środki trwałe o niewielkiej wartości zaliczać w ciężar kosztów działalności operacyjnej i nie wprowadzać ich do ewidencji środków trwałych,
środki trwałe o niewielkiej wartości, nie wyższej niż np. 10.000 zł, zaliczać do ewidencji środków trwałych i dokonywać jednorazowych odpisów amortyzacyjnych.