Ewidencja sprzedaży środka trwałego w budowie

Jednostka rozpoczęła budowę hali produkcyjnej, która w przyszłości miała zostać wpisana do ewidencji środków trwałych. Jednak ze względu na zerwanie współpracy z głównym kontrahentem, zarząd podjął decyzję o zaniechaniu dalszej budowy i sprzedaży niezakończonej hali. Jak zdarzenie to ująć w księgach rachunkowych?

Koszty związane z budową środka trwałego odnoszone są na konto 08 "Środki trwałe w budowie". W myśl art. 28 ust. 8 ustawy o rachunkowości obejmują one ogół kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia przyjęcia ich do używania. Jeżeli w firmie podjęto decyzję o zaniechaniu i sprzedaży rozpoczętej budowy, wówczas zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. b) ustawy o rachunkowości, przychody i koszty związane z jej zbyciem, jako pośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki należy zaliczyć do pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych.

Trzeba mieć na uwadze, że koszty te nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w ujęciu podatkowym. Stosownie do art. 15 ust. 4f ustawy o pdop oraz art. 22 ust. 5e ustawy o pdof, będą one kosztem uzyskania przychodu w dacie zbycia lub likwidacji inwestycji. Na podstawie decyzji o zaniechaniu dalszej budowy przeksięgowanie ogółu kosztów poniesionych w związku z budową hali produkcyjnej ujmuje się zapisem:

- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne" (w analityce: NKUP),

- Ma konto 08 "Środki trwałe w budowie".

Jeżeli jednostka sprzeda rozpoczętą budowę, wówczas ewidencja księgowa tej sprzedaży, na podstawie wystawionej faktury, może przebiegać w następujący sposób:

a) kwota brutto

- Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki",

b) podatek VAT

- Ma konto 22-1 "Rozrachunki z tytułu VAT należnego",

c) wartość netto

- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".

W przypadku gdy sprzedaż hali produkcyjnej, o której mowa w pytaniu, będzie miała miejsce w tym samym roku co podjęcie decyzji o zaniechaniu budowy, to ogół kosztów poniesionych na jej budowę należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów danego okresu sprawozdawczego. W księgach rachunkowym można to ująć zapisem:

- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne" (w analityce: KUP),

- Ma konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne" (w analityce: NKUP).

W celu zachowania czystości obrotów konta 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne" (w analityce: NKUP), można dokonać zapisu technicznego, ujmując tę samą kwotę, lecz ze znakiem (-) po obu stronach tego konta.

Jeśli sprzedaż nastąpi w kolejnych latach, to ogół kosztów związanych z niezakończoną inwestycją jednostka będzie mogła ująć w kosztach uzyskania przychodu "statystycznie", czyli doliczyć je do kosztów uzyskania przychodu w roku, w którym będzie miała miejsce sprzedaż.